​ដំឡូង​មី​ គឺជា​ដំណាំ​មួយ​ដ៏​សំខាន់​ក្នុង​វិស័យ​កសិកម្ម​នៅ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​។​ ការ​ដាំ​ដុះ​ ការ​ប្រមូល​ផល​ ការ​កែ​ច្នៃ​ និង​ការ​នាំ​ចេញ​ដំឡូង​មី​បាន​ផ្តល់​ការងារ​ និង​គាំទ្រ​ដល់​ការ​រស់នៅ​របស់​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ជា​ច្រើន​ពាន់​នាក់​។​ ដំឡូង​មី​ជា​ដំណាំ​ដែល​អាច​ឱ្យ​ប្រជា​កសិករ​ខ្មែរ​រក​ចំណូល​បាន​ពី​ការ​ដាំ​ដុះ​មួយ​ផ្នែក​ផង​ដែរ​។1 ផលិតកម្ម​ដំឡូង​មី​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​មានការ​កើនឡើង​គួរ​ឱ្យ​កត់សម្គាល់​ចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ​ ២០០៦​។​ ទោះបីជា​មានការ​ភ្ញាក់ផ្អើល​ដល់ទី​ផ្សារ​នា​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ​ក៏​ដោយ​ ក៏​ដំឡូង​មី​បាន​កើនឡើង​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស​ពី​ដំណាំ​សាមញ្ញ​ ទៅ​ជា​ដំណាំ​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​រាយការណ៍​ច្រើន​បំផុត​ទី​២​ នៅ​ក្នុង​វិស័យ​កសិកម្ម​។​2

ដំឡូង​មី​ គឺជា​រុក្ខជាតិ​ដែល​ផ្ទុក​កាបូ​អ៊ី​ដ្រា​ត​ខ្ពស់​ និង​អាច​រស់រាន​បាន​នៅ​ពេល​មាន​គ្រោះ​រាំង​ស្ងួត​ និង​ដី​គ្មាន​ជីជាតិ​ ក្នុង​ចំណោម​ដំណាំ​ស្បៀង​របស់​ប្រជាជន​ក្រីក្រ​ក្នុង​តំបន់​ត្រូ​ពិ​ច​ និង​អនុ​តំបន់​ត្រូ​ពិ​ច​។​ រុក្ខជាតិ​ប្រភេទ​នេះ​ក៏​មាន​បញ្ហា​ជាមួយនឹង​ពពួកសត្វ​ល្អិត​ និង​ជំងឺ​នៅ​ពេល​ដាំ​ដុះ​នៅ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​​ផង​ដែរ​។ 3 ជា​ប្រពៃណី​នៃ​ការ​ដាំ​ដុះ​នៅ​ក្នុង​គ្រួសារ​ដែល​មាន​ជីវភាព​ក្រីក្រ​ ដំឡូង​មី​មានការ​លំបាក​ក្នុង​ការ​ដាំ​ដុះ​ក្នុង​លក្ខណៈ​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​ ព្រោះ​វា​ត្រូវ​បាន​ដាំ​ពី​ការ​កាត់​ដើម​ ដែល​ពិបាក​ក្នុង​ការ​ថែទាំ​ និង​​រក្សា​ទុក​​។ ការ​ដាំ​ដុះ​ដំឡូង​មី​ពឹងផ្អែក​លើ​កម្លាំង​ពលកម្ម​ច្រើន​ផង​ដែរ​។​ តម្រូវការ​កើនឡើង​នៃ​ដំឡូង​មី​នៅ​ទូ​ទាំង​ពិភពលោក​ ត្រូវ​បាន​គេ​រំពឹង​ថា​នឹង​នាំ​ទៅ​រក​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​បច្ចេកវិទ្យា​ក្នុង​ការ​ដាំ​ដុះ​ឬ​ស​។ 4 សព្វ​ថ្ងៃនេះ​ ដំឡូង​មី​ត្រូវ​បាន​ដាំ​ដុះ​នៅ​ខេត្តបាត់ដំបង​ ប៉ៃលិន​ បន្ទាយ​មាន​ជ័យ​ ក្រចេះ​ និង​កំពង់ធំ​។​ វា​ត្រូវ​បាន​ដាំ​នៅ​ខែឧសភា​ និង​ប្រមូល​ផល​នៅ​ចន្លោះ​ខែវិច្ឆិកា​ និង​ចុងខែ​កុម្ភៈ​ ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ​។​ 5

ឧស្សាហកម្មដំឡូងមី

​នៅ​ខែធ្នូ​​ ឆ្នាំ​ ២០១១​ ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​ចូលរួម​ក្នុង​គម្រោង​ត្រីភាគី​ជាមួយ​ យូ​អិន​ឌី​ភី​ និង​ប្រទេស​ចិន​ ដែល​បាន​បញ្ចប់​នៅ​ខែមីនា​ ឆ្នាំ​ ២០១៥​។​ គម្រោង​នេះ​មាន​សកម្មភាព​ជា​ច្រើន​ដូច​ជា​៖​ ការ​បណ្តុះបណ្តាល​កសិករ​ដាំដំឡូង​មី​នៅ​កម្ពុជា​ និង​ការ​ផ្គូរ​ផ្គង​អាជីវកម្ម​ ដើម្បី​បង្កើត​កា​រត​ភ្ជាប់​នៅ​ក្នុង​ទីផ្សារ​ពាណិជ្ជកម្ម​ដំឡូង​មី​។ 6 ​6​ ផ្ទៃដី​ដាំ​ដុះ​ដំឡូង​មី​នៅ​កម្ពុជា​បាន​ពង្រីក​ពី​តិច​ជាង​ ២៦.០០០​ហិ​កតា​ ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០០៣​ ទៅ​ ៤០០.០០០​ហិ​កតា​ ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០១១7​ និង​ដល់​ ៦៥៦.៨៦៨​ហិ​កតា​ នៅ​ឆ្នាំ​ ២០២១​។​7 ទិន្នផល​របស់​វា​គឺ​ច្រើន​ជាង​ ១២​លាន​តោន​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ​ ឬ​ជាង​ ១៨​ តោន​ក្នុង​មួយ​ហិ​កតា​។​ 8 8​ ដំឡូង​មី​ត្រូវ​បាន​នាំ​ចេញ​ទៅ​ក្នុង​ទីផ្សារ​ប្រមាណ​ ៣,២៩​លាន​តោន​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០១៩​។9 ដំឡូង​មី​ស្រស់​ជាង​ ១២​ លាន​តោន​ត្រូវ​បាន​ប្រមូល​នៅ​ឆ្នាំ​ ២០២០​។10 នៅ​ក្នុង​រយៈពេល​បួន​ខែ​ដំបូង​នៃ​ឆ្នាំ​ ២០២១​ ដំឡូង​មី​កើនឡើង​ពី​ ១,៣​ លាន​តោន​ ក្នុង​រយៈពេល​ដូច​គ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០២០​។11 ​11​ កម្ពុជា​បាន​នាំ​ចេញ​ដំឡូង​មី​ជាង​ ១,៥​ លាន​តោន​ ទៅ​កាន់​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ​ដូច​ជា​ ថៃ​ វៀតណាម​ ចិន​ អ៊ី​តា​លី​ និង​ហូ​ឡង់​។​1212

ផលិតកម្មដំឡូងមីរបស់កម្ពុជាបានកើនឡើងពី ១៤៧.៧៦៣ តោនក្នុងឆ្នាំ ២០០០ ដល់ ១៣,៧ លានតោននៅឆ្នាំ ២០១៩ ។ 13

ដំឡូងមី